منبری با موضوع خوش اخلاقی در خانه
موضوع سخنرانی: خوش اخلاقی در خانه
«قال مولنا امیرالمومنین علیه السلام تَجَهَّزُوا رَحِمَکُمُ اللَّهُ فَقَدْ نُودِیَ فِیکُمْ بِالرَّحِیلِ فَمَا التَّعَرُّجُ عَلَى الدُّنْیَا» مجلسی/ بحارالأنوار/ ج68/ ص:160) .
سـحـر بـا بـاد می گـفـتـم حـدیـث آرزومـنـدی..... خطاب آمد که واصل شو به الطاف خداوندی.
دعـای صـبح و آه شـب کلـید گنج مقصود است ......براین راه وروش میرو که با دلـدار پیـونـدی
الا ای یوسف مصری که کردت سطنت مغرور...... پـدررا باز پـرس آخـر کجا شد مهر فرزندی
همای چون تو عالی قدر حرص استخوان تا کی...... دریـغ این سـایه دولـت که بر نااهل افکندی
برکات ذکر صلوات
صلوات دعا بر پیامبر و آل پیامبر هست یعنی از خدا می خواهیم که خدایا درود و لطف و رحمتت را بر پیامبر و آلش نازل کن. این دعا هم قطعا مستجاب است و پیامبرهم قطعا پاسخ می دهند. لذا پیامبر فرمودند: کسی که هر روز یا هر شب صلوات بر محمد وآل محمد بفرستد نمی فرماید شفاعتش می کنم می فرماید برمن واجب می شود از او شفاعت کنم ولو گناه کار هم باشد دستش را می گیرم. اگر کسی گناه کار باشد و بخواهد شفاعت رسول الله صلی الله... بر او واجب باشد زیاد دل و جانش را به صلوات بر محمد و آل محمد نورانی بکند. امام حسین علیه السلام در دعای عرفه می فرمایند: «إِلَهِی مَنْ کَانَتْ مَحَاسِنُهُ مَسَاوِیَ فَکَیْفَ لا تَکُونُ مَسَاوِیهِ مَسَاوِیَ» (شیخ عباس قمی/ مفاتیح الجنان/ ص:272 ). خدایا امید کسی که خوبی هایش بدی است بدی هایش دیگر چه طور بدی نباشد. اما امیدمان این است که اهل بیت و پیامبر صلی الله... دست گیری کنند. باید کارهایی که ما را مورد شفاعت قرار می دهد انجام بدهیم که یکی ازآن ها صلوات بر محمد و آل محمد است.
علی علیه السلام و توصیه مردم برای به یاد آخرت بودن
هر شب مولی امیرالمومنین علیه السلام بعد از نماز عشاء تذکر به سفر آخرت و مرگ می دادند. پنجاه، صد سال بعد دیگر هیچ از اثری از من و شما نیست ممکن است که نسل اول سرخاک بیایند فاتحه ای بدهند یا خدا بیامرزی بگویند اما نسل بعدی شک نکنید که فراموش می کنند. اگر یکی دو نسل بگذرد قبر و اسم ما هم فراموش می شود. آقا قبر جد چهارمی ما کجاست؟ اسم جد ششمی ما چست؟ انقریب است که اثری از ما نباشد خودت به یاد خودت باش. خوش به سعادتتان اگر در این ایام قدمی برای حضرت زهراء و اهل بیت برداشتید. بنده می نشینم فکر می کنم آن هایی که از دنیا می روند شب اول قبر قیامت چه چیز به دردشان می خورد؟ کدام کارهای خالص به دردشان می خورد؟ آیت الله تبریزی روز شهادت حضرت زهراء با پای برهنه بدون جوراب و کفش روی آسفالت داغ قم برای حضرت زهراء عزاداری می کرد. این اذیت شدن و زیر آفتاب ماندن شب اول قبر و قیامت به دردمان می خورد. کسی که به خاطر حضرت زهراء زحمتی بکشد و احسانی بدهد مورد شفاعت خانم واقع می شود. مولی علی علیه السلام می فرماید: چیزهایی که در دنیا به ما مربوط است سه چیز است؛ اول چیزهایی که در دنیا از پست و مقام و ملک و امکانات دنیایی است، که تمام امکانات دنیایی به یک نفس بندند. نفس که رفت برنگشت این ها هم از بین می رود. امکانات دنیایی با بند آمدن نفس از انسان جدا می شوند. دومین چیز پدر و مادر، اولاد، همسر، دوست و هم محلی و آن هایی که ما را می شناسند. این ها هم تا چاله قبر همراه ما می آیند. این ها چند قدمی بیشتر از مال و اموال با ما می آیند. به خاطر احترام و آبروی خودشان ختم می گیرند و گریه ای می کنند. که گریه اشان هم به خاطر خودشان است که چرا پدر و همسر را از دست دادیم که من بی کس و بی صاحب شدم، کسی نیست خرجی من را بدهد. بیاییم خودمان برای خودمان گریه کنیم.
اهمیت خوش اخلاقی و نقش آن در عاقبت بخیری
مرحوم علامه مجلسی می فرماید: به خاطر این که روح انسان اشراف به بدن دارد از چاله قبر وحشت دارد. مستحب است چهل نفر مومن روی کفن بنویسند یا شهادت بدهند فلانی آدم خوبی بود. روایت داریم هرکس وقتی خبر مردنش پخش می شود و بگوش انسان ها می رسد اول حرفی که مردم می زنند خدا به ملائکه می فرماید آن حرف را بنویسید. مثلاخبر می آورند فلانی از دنیا رفت ما چه عکس العملی نشان می دهیم؟ آیا می گوییم خدا رحمتش کند چه آدم خوبی بود چه قدر خوش اخلاق و خیر بود چه قدر اهل مسجد و بی آزار بود. اگر عده زیادی این شهادت را بدهند خدا می فرماید: من از علم خود صرفه نظر می کنم می دانم که در خلوت کارهایی کرده است اما طوری زندگی کرده که مردم به او خوش بین بودند حسن زن داشتند. بچه ای به باباش می گفت: بابا جان درست است من نباید به شما اذیت و آزار بدهم اگر اذیت کنم عاق پدر می شوم اما اگر تو من را اذیت کنی من هم تو را عاق می کنم. پدر گفت: چه طوری عاقم می کنی؟ گفت: می روم آن قدر خراب کاری می کنم مردم بگویند خدا پدرت را لعنت کند.
بعضی ها این قدر خانواده و زیر دستشان را آزار می دهند وقتی یک روز به خانه نمی آیند بچه ها خوشحال می شوند می گویند الحمد لله یک نفسی تازه کردیم. این پدر انشاءالله برود و برنگردد. خانمی به من می گفت: حاج آقا شوهر من پدرشهید است. بیرون با مسجدی ها و محله ای ها این قدر خوش اخلاق است که مردم می گویند این مالک اشتر است ولی وقتی خانه می آید بداخلاق می شود نمی گذارد یک حرفی بزنیم. ده روز، یک هفته با ما قهر می کند. بچه های این آقا می گفتند: این قدر خانمش را شکنجه داد که خانمش سکته کرد و مرد.
مهر و محبت فرزند دختر به پدر و مادرش
روایت است که حضرت ابراهیم علیه السلام دختر نداشت و فقط دوتا پسر (حضرت اسحاق و حضرت اسمائیل علیهمالسلام ) داشت. گفت: خدایا دوست دارم به من دختر بدهی دنبال جنازه ام اشک بریزد که رحمت تو جلب بشود. پسرها وقتی که پدر بمیرد می گویند بد نشد یک مال و منالی هم به ما می رسد. مخصوصا بچه های آن پدرهای خسیسن که برای فرزندانشان خرج نمی کنند. ولی دختر واقعا می سوزد ناله اش در می آید. در تشییع جنازه آقای محترمی موقع دفنش دخترش آن چنان ناله کرد که اشک همه را در آورد. می گفت: ای خدا یک وقت پدرم را شکنجه و فشار قبر ندهی. دختر این همه مهربان است ببین خدا چقدر مهربان است. اگر دختر دارید قدرش را بدانید.
خوش اخلاقی و مهربانی با خانواده
آقای دولابی می فرمودند: مردی که عرضه ندارد دل خانمش را که این همه عاطفه دارد به دست بیاورد به چه دردی می خورد. یاخانمی که عرضه ندارد دل شوهرش را جذب بکند با مهر و محبت شوهرش را به خودش بکشاند به چه دردی می خورد. این که کاری ندارد. آقا و خانمی که باهم زندگی می کنند دوستان اهل بیتند دشمن اهل بیت که نیستند با هم مدارا کنند. یکی از اساتید می گفت: خانم من خیلی زبان خوبی دارد با زبان خیلی می شود کار کرد. صبح که می خواهم از خانه بیرون بیایم کفش هایم را تمیز می کند می گوید: حاج آقا جونم، حاج آقا جونم، قربانت بروم. یعنی از این حاج آقا بهتر در عالم نیست اصلا خدا این حاج آقا را برای من رسانده است. بعد از کلی تعریف و تمجید می گوید: حاج آقا پنج هزارتومان بده ما می خواهیم یک کار خیری انجام بدهیم. چند تا تعریف که می کند جیب هایمان را خالی می کند. محبت از شمشیر خیلی قوی تر است. چرا از قهر و دعوا، فحش و تهمت و بیگانگی استفاده کنیم. یکی از بهترین و قوی ترین راه های حل مشکل خانم ها گوش دادن به حرف دل خانم هاست. پول نیست که آدم خرج کند جانش در برود. حالا لباس خریده بگو چقدر قشنگ است. برای شما آرایش کرده بگو چه قدر قشنگ شدی. حضرت محمد صلی الله... می فرماید: «قَوْلُ الرَّجُلِ لِلْمَرْأَةِ إِنِّی أُحِبُّکِ لَا یَذْهَبُ مِنْ قَلْبِهَا أَبَداً» (شیخ کلینی/ الکافی/ ج5/ ص : 554 ). اگر مرد به خانمش بگوید دوستت دارم این حرف هیچ وقت از دل این خانم بیرون نمی رود. شما اظهار محبت بکنید بعد ببیند این خانم چه قدر به مهمان های شما می رسد، به شما و بچه هایت می رسد. چقدر آرامش پیدا می کنید. خانم هم کمی به شوهرش احترام بکند و به او برسد می ببیند شوهرش چه قدر به او احترام می گذارد. پیامبر خدا فرمود: هر خانمی که از دنیا برود و شوهرش از او راضی باشد به بهشت می رود. و هیچ شفیعی پیش خدا برای خانم ها بهتر از رضایت شوهر نیست. در مورد مردها هم فرمودند: بهترین مردها آن مردهایی هستند که به خانوده اشان بیشتر از همه برسند «خَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لِأَهْلِهِ وَ أَنَا خَیْرُکُمْ لِأَهْلِی» (شیخ صدوق/ من لایحضره الفقیه/ ج3/ ص : 551 ). بهترین شما آن هایی هستند که به خانواده اشان محبت می کنند و خیر می رسانند. و من رسول الله از همه شما بیشتر به اهل بیت و خانواده ام محبت می کنم.
آقای دولابی می فرمودند: اگر خانواده اتان از شما راضی باشند در کسب و کارتان موفق، و روزیتان زیاد می شود. اگر دل همسرتان را شکستید دیگر امام حسین و امام رضا راهتان نمی دهند. اگر پدر و مادر، خانواده و همسرتان خوش باشند شما هم هیچ مشکلی نخواهید داشت شما هم خوش و سرحال خواهید بود.
بهترین مردها، خوش اخلاق ترین آن ها
روایات ما می گویند: بهترین شما کسانی هستند که با خانواده اشان خوب باشند. به خانواده اشان احسان بکنند. نمی گویند: بهترین شما کسانی هستند که زیاد عبادت کنند و نماز بخوانند. شیطان هم شش هزار سال عبادت کرد ولی در آخر عاقبت به شر شد.
منیت را کنار بگذارید. اگر همسرتان گفت: برو ماهواره بخر، کار حرام کن، نکنید. اما اگر چیزی که مشروع و حلال است خواست به حرفش گوش کنید اجابت کنید. یک حاجی که حرف های من را شنیده بود می گفت: که حاج آقا دستت درد نکند از اول ازدواج در خانه ما جنگ بود هرچه که من می گفتم خانمم می گفت نه، هرچه هم که خانمم می گفت من می گفتم نه، اما دیروز گفتم: من خودم این طلسم را می شکنم و می خواهم خوش باشم. خانمم گفت: خانه فامیل ما برویم. گفتم: چشم، گفت: فلان چیز بخریم هدیه ببریم. گفتم: چشم، هرچه شما بفرمایید. گفت: نه حاجی، هر چه شما بفرمایید. من کنیزشما هستم. می گفت: طعم شیرینی همسری را از دیروز چشیدیم. تا دیروز مثل دوتا سلطان با هم کشتی می گرفتیم. ولی وقتی من تسلیم شدم اوهم تسلیم شد. به قول مولنا
خود نشان مومنان مغلوبی است لیک در بشکست مومن خوبی است
زور را بـگـذار زاری را بگیر رحـم آیـد سـوی زاری فـقـیـر
از حضرت زهراء درباره بهترین مردها سئوال کردند و فرمودند: «خیارکم ألینکم مناکبه و أکرمهم لنسائهم» (محمد بن جریر طبری/ دلائل الإمامة/ ص: 1). هر مردی که نرم تر است و شانه نمی کشد تواضع می کند از همه مردها بهتراست. مردهایی که خانم ها را بیشتر اکرام و احترام می کنند آن ها از همه مردها بهترند. خانم شما را خدا برایتان رسانده، شما را هم برای خانمت رسانده است. چرا داده خدا را پس می زنید چرا گل خدا را به جای این که بو کنی لذت ببری پرپرش می کنی پژمرده می کنی؟ روایت می گوید: زن ها مثل گل و ریحان هستند کشتی گیر نیستند که باها آن ها کشتی بگیرید.
ذکر مصیبت
حضرت علی اکبرعلیه السلام
چرا ضریح های همه امامان چهار گوشه دارد ولی ضریح امام حسین شش گوشه دارد؟ چون پایین پای قبر آقا قبر علی اکبراست. سر مبارکش را زیر پای پدر گذاشته است. یعنی سر من به فدای قدم تو بابا جان، داغ جوان خیلی سخت است. پدرهای شهیدها در جبهه نبودند پرپر شدن گل هایشان را ندیدند اما آقا اباعبدالله از نزدیک صحنه را تماشا کرد.
وقتی سرهای شهداء را به مجلس یزید آوردند یزید سرها را که دید، دید یک سر خیلی زیبایی هست پرسید این سر کیست؟ گفتند: این سر پسر آقا اباعبدالله حضرت علی اکبر است. می گویند یزید منقلب شد گفت: برای امام حسین داغ این جوان کافی بود پدر را از پا در می آورد. لذا بی بی سکینه می فرماید: وقتی ناله برادرم بلند شد دیدم رنگ از صورت پدرم پرید نزدیک بود روح از بدنش جدا بشود. سراسیمه لشکر را شکافت کنار بدن علی آمد. هرچه کرد دلش آرام نگرفت با دست مبارک خاک و خون ها را از چهره علی کنار زد ولی باز هم دل آقا آرام نشد. خم شد و صورت به صورت علی گذاشت صدا زد علی جان رفتی و راحت شدی اما پدرت غریب و تنها ماند. «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ».
حسن ظّن.(گمان=ظّن)